Tân Giám Mục  Phụ Tá Bùi Chu

Phêrô Maria Nguyễn Văn Đệ

Tiếp theo tin 57 Linh Mục thuộc các Giáo Phận Miền Bắc VN được thụ phong Linh Mục tại Hà Nội (29-11-2005), sau Thánh Lễ, Đức Hồng Y Sepe, Tổng Trưởng Bộ Rao Giảng Tin Mừng đã công bố Sắc Lệnh của Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI bổ nhiệm Linh Mục Phêrô Maria Nguyễn Văn Đệ, nguyên Bề Trên Giám Tỉnh Dòng Bosco Salésien Việt Nam, làm Giám Mục Phụ Tá Giáo Phận Bùi Chu, hiệu tòa Ammaedara.

Tân Giám Mục Nguyễn Văn Đệ sinh ngày  15 tháng 01 năm 1946 tại giáo xứ Thạch Hãn, quận Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị (thị xã Quảng Trị). Thân sinh là Cụ Cố  Antôn Nguyễn Hải và Thân mẫu là Bà Cố Anna Trần Thị Từ. Ngài có người chú ruột là Linh Mục Gioa Kim Nguyễn Văn Định (sinh 1918, nay đã 88 tuổi thuộc Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn, phục vụ tại giáo xứ Phương Lâm (tỉnh Long Khánh cũ).

-Học xong Tiểu học, ngài vào tu Dòng Chúa Cứu Thế một thời gian ngắn, sau đó nhập Dòng Don Bosco Salésien (Thủ Đức) ngày 7 tháng 9 năm 1958. Vào Nhà Tập  ngày 15 tháng 8 năm 1964. Sau khi học hết Ban Tú Tài, ngài được đưa qua du học tại Hồng Hông trong thời gian ba năm về Triết Học (1965-1968)  và Khấn Dòng tại Hồng Kông ngày 16 tháng 8 năm 1965. Từ 1970- 1974 ngài học Thần Học tại Giáo Hoàng Học Viện Pio X (Đà Lạt) và chịu chức Linh Mục tại Đà Lạt ngày 17 tháng 12 năm 1973.

-Sau khi chịu chức Linh Mục và tốt nghiệp Cử Nhân Thần Học, ngài làm Giáo sư tại Nhà Tập của Dòng Bosco Salésien (1976-1979), Chánh xứ Xuân Hiệp tại Thủ Đức (1979-1991), Bề Trên Giám Tỉnh Dòng Bosco Salésien Việt Nam (1992-1997), Giám Đốc Viện Thần Học Salésien Don Bosco (1997-2000). Từ năm 2000, ngài làm Giáo sư tại Đại Chủng Viện Hà Nội (cùng thời với Đức Giám Mục Hoàng Văn Tiệm, nay là Giám Mục GP Bùi Chu).

-Điều đặc biệt ghi nhận về Đức Tân Giám Mục Phêrô Maria Nguyễn Văn Đệ: Ngài là người thứ hai, gốc Quảng Trị (GP Huế) được Tòa Thánh Vatican bổ nhiệm làm Giám Mục Bùi Chu. Người thứ nhất (mà ai cũng biết danh tiếng) là Đức Giám Mục Hồ Ngọc Cẩn (Ông Nội là người họ Lê, làng Cổ Thành, phủ Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị, đến lập nghiệp tại giáo xứ Trí Bưu. Sau vụ tàn sát người Công Giáo thời Văn Thân năm 1885 tại Trí Bưu, gia đình ngài dời vào Thừa Thiên và đổi ra họ Hồ).

-Từ ngày 19-02-2005 (ngày Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II bổ nhiệm Tân Giám Mục Phanxicô Xaviê Lê Văn Hồng, quê quán Trí Bưu, Hải lăng, Quảng Trị làm Giám Mục Phụ Tá Tổng Giáo Phận Huế) đến ngày 29-11-2005 (ngày Đức Thánh Cha Bênêđictô XVI bổ nhiệm Tân Giám Mục Phêrô Maria Nguyễn Văn Đệ, quê quán Thạch Hãn, Hải Lăng, Quảng Trị,  làm Giám Mục Phụ Tá GP Bùi Chu), trong vòng hơn 09 tháng, có 02 người con của Đức Mẹ La Vang được bổ nhiệm làm Giám Mục. La Vang ngày xưa là một xóm đạo thuộc Giáo xứ Trí Bưu (gọi là xóm Lá Vằng) và Thạch Hãn thuộc thị xã Quảng Trị rất gần với La Vang. Toàn vùng La Vang ngày xưa là đất thuộc làng Thạch Hãn (chỉ trừ xóm Lá Vằng tức La Vang bây giờ là do giáo dân Trí Bưu vào rừng làm củi đã khai phá ra đất đó, nên La Vang thuộc giáo xứ Trí Bưu ). Đọc lịch sử Đức Mẹ La Vang chúng ta biết ba làng Thạch Hãn, Ba Trừ và Cổ Thành, sau khi tìm hiểu về chuyện Đức Mẹ hiện ra tại La Vang vào cuối thời Tây Sơn, đã đồng thuận trao di tích Cây Đa (nơi dân đi rừng đã làm một cái am để thờ Một Bà Hiển Linh nào đó mà họ không biết tên) lại cho người bên đạo (người làng Trí Bưu và Thạch Hãn đã từng vào đây trốn nạn bắt đạo thời vua Cảnh Thịnh nhà Tây Sơn)... Thạch Hãn và Trí Bưu là hai làng Công Giáo lâu đời tại Quảng Trị và cũng là hai nơi có nhiều liên hệ với Linh Địa La Vang ngày xưa cũng như bây giờ.

-Hai vị Giám Mục tại Bùi Chu (Đức Giám Mục Hoàng Văn Tiệm và Đức Tân Giám Mục Phụ Tá) đều thuộc Dòng Bosco Salésien Việt Nam, một Dòng tu được kể là mới đối với các Dòng tu lâu đời như Dòng Tên, Dòng Đôminicô (Thánh Đa Minh), Dòng Phanxicô, Dòng Chúa Cứu Thế (đã có mặt tại Việt Nam trên 70 năm).

Nhân dịp nầy, vời tư cách là người đồng hương và có nhiều thân tình với gia đình Tân Giám Mục Phêrô Maria Nguyễn Văn Đệ, chúng tôi xin chúc mừng ngài được nối gót vị Giám Mục tiền bối, danh tiếng là Đức Cha Hồ Ngọc Cẩn, về phục vụ Giáo Phận Bùi Chu là một Giáo Phận lâu đời và danh tiếng tại miền Bắc, nơi các nhà truyền giáo đã đặt chân lên đất Việt Nam đầu tiên (Ninh Cường).

Ngày 05 tháng 12 năm 2005

Nguyễn Lý-Tưởng

(Xin lưu ý: Trên bản tin Hiệp Thông số 144 do Trung Tâm Công Giáo VN Giáo Phận Orange phát hành ngày 04 tháng 12, 2005, (dựa theo bản tin ViệtCatholic News) nói rằng Tân Giám Mục Nguyễn Văn Đệ, sinh quán tại làng Trí Bưu là không đúng. Vì thế, chúng tôi dựa trên tài liệu của Tòa Giám Mục Huế và những người bà con trong gia đình ngài cung cấp để viết lại bản tiểu sử nầy).