MƯỜI ĐIỀU
BẢO VỆ HẠNH PHÚC GIA Đ̀NH

Bùi Thị Lư, ĐÔ Mai Đức Vinh, GS Trần Văn Cảnh Paris, Pháp

 

1.      KÍNH TRỌNG LẪN NHAU

Vợ chồng là nghĩa tào khang
Chồng ḥa vợ thuận, nhà thường yên vui
Sinh con mới ra thân người
Làm ăn thịnh vượng đời đời ấm no

T́nh yêu không loại trừ sự kính trọng. Trái hẳn lại. Nếu vợ chồng không biết tỏ ḷng quí mến nhau, dù trong cuộc sống riêng tư hay ở nơi công cộng, t́nh yêu của họ sẽ không sống măi được. Lễ độ, lịch sự là cách biểu lộ t́nh yêu giống như những cách biểu lộ khác. Tránh mọi lời nói hay mọi cử chỉ thô lỗ, thiếu tế nhị, là điều tối thiểu để tỏ ḷng mến thương nhau.
Sau đây là một trong những trường hợp thường xẩy ra: Anh chị ấy không c̣n yêu nhau như trước nữa, bởi v́ anh ấy (hay chị ấy) cứ nói những lời châm chọc, khích bác, phán đoán giọng kẻ cả. Người này cố ư chọc tức cho người kia nổi giận bằng những lời lẽ tục tằn hay những cử chỉ thô lỗ. Chị ấy (hay anh ấy) không để lỡ một cơ hội nào mà không phê b́nh chồng ḿnh (hay vợ ḿnh) trước mặt bạn bè, ngay cả trước mặt con cái. Tệ hơn nữa, người này tiết lộ công khai những tật xấu của người kia để được một chút "chia sẻ" của người chung quanh.
Để t́nh yêu vợ chồng của anh chị đằm thắm măi, hằng ngày xin anh chị hăy dành cho nhau những tế nhị mà thánh Phanxicô dệ Salê gọi là "bông hoa đẹp của t́nh yêu".

2. NÓI VỚI NHAU LỜI ÂU YẾM
 
T́nh yêu dành cho nhau giữa vợ chồng cần được khẳng định lại mỗi ngày, ít ra bằng những lời nói dịu dàng, những cử chỉ thân thương. Tuy nhỏ bé, nhưng những lời nói âu yếm, những ánh mắt luyến thương luôn là hương thơm ướp đậm t́nh yêu giữa hai người. Đừng đợi đến lúc ái ân mới nói lời yêu thương, mới tỏ cử chỉ thân mật.
Giữa vợ chồng có trăm ngàn cách để bày tỏ t́nh yêu: từ lời nói đơn giản nhất: "Anh yêu em" hay "Em yêu anh" cho đến tất cả những biểu lộ sự ân cần, ḷng biết ơn, tâm t́nh ngữơng mộ, hay lời nói khuyến khích hoặc xây dựng từ tốn...mà vợ chồng có biết bao trường hợp để dành cho nhau.
Bức tranh cổ truyền việt nam họa cảnh âu yếm đối thoại giữa vợ chồng vẫn đồ sộ và gương mẫu:

Chàng ơi, trẩy sớm hay trưa?
Để em gánh gạo tiễn đưa hành tŕnh

Thương nàng đă đến ngày sinh
Ăn ở một ḿnh, trông cậy vào ai!
Rồi khi sinh gái sinh trai
Sớm khuya, mưa nắng, lấy ai bạn cùng

- "Sinh gái, th́ em gả chồng
Sinh trai, lấy vợ mặc ḷng thiếp lo »

Theo ông Anphônsô Gây: "Người chồng không bao giờ nói với vợ rằng "anh yêu em" và người vợ không bao giờ nói với chồng rằng "em yêu anh" th́ chẳng bao lâu họ sẽ không c̣n biết yêu nữa, cũng không c̣n biết cách làm cho vợ hay chồng ḿnh yêu ḿnh nữa. T́nh yêu thành phai nhạt... và mất dần sức sống".

3. TẶNG QUÀ CHO NHAU

Một định nghĩa (giữa bao định nghĩa) của t́nh yêu: "Yêu là muốn cho một cái ǵ".
Một số người có thể nghĩ rằng: khi kết hôn, hai người đă tự hiến ḿnh cho nhau với tất cả những ǵ họ có, nên không cần phải tặng quà cho nhau nữa.
Nghĩ như thế là quên đi rằng t́nh yêu phải được bày tỏ và nuôi dưỡng bằng những cử chỉ cụ thể. Về điểm này, không có cách nào tốt hơn là để ư mua một món quà, lựa chọn cẩn thận và đem trao tặng với những lời nói dễ thương. Người Đức thường nói: "Cái giá trị nhất chính là ư định bên trong của ḿnh". Người Pháp cũng bảo: "Cử chỉ bề ngoài khẳng định ư muốn bên trong" (L'acte apparent prouve l'intention secrète).
Bởi vậy, không cần phải là món quà đắt tiền hay độc đáo, một món quà càng bất ngờ hay thích hợp nhu cầu sẽ càng có tác dụng t́nh yêu. Một món quà nho nhỏ, bất ngờ, vừa đủ tạo niềm vui cho người được tặng, có thể là một dấu hiệu lớn của t́nh yêu hơn là những quà trao tặng theo truyền thống vào dịp lễ Giáng Sinh hay đầu Năm Mới. Tặng một món quà thích hợp với nhu cầu của người thân thương, chứng tỏ người tặng quà biết đặt ḿnh vào địa vị, biết quan tâm đến đời sống của người nhận quà.
Bó hoa, quà bánh, các đồ dùng trong việc nội trợ, đồ dùng cá nhân, vé xem hát, các sản phẩm mỹ thuật, vật dụng trong nhà... được trao tặng, đều là những dấu hiệu của t́nh yêu vợ chồng dành cho nhau.
Để bày tỏ rằng t́nh yêu vợ chồng không c̣n mặn mà như xưa nữa, nhiều phụ nữ Pháp quen nói: "Không có lấy một món quà từ nhiều năm nay!".
Quả thật, nếu người Pháp bảo: "Những món quà nhỏ bồi dưỡng t́nh yêu" (Les petits présents entretiennent l'amour), th́ người La mă khẳng định: "Với bàn tay trắng, lời xin thành liều lĩnh" (Vacuae manus, temeraria petitio est).
Người Việt ta, từ những quan sát hằng ngày như:

Yêu nhau cởi áo cho nhau
Về nhà mẹ hỏi, qua cầu gió bay

hoặc như:

Yêu nhau, mọi việc chẳng nề
Dù trăm chỗ lệch, cũng kê cho bằng

để kết luận:

Yêu nhau chữ vị là v́
Chữ dục là muốn, chữ tùy là theo


4. SỐNG GẦN GŨI NHAU

Trong thời kỳ đính hôn và trong buổi đầu thành hôn, người ta không bao giờ chán ở gần nhau. Lẽ tự nhiên, t́nh yêu khiến người trẻ mới kết hôn cảm thấy nhu cầu muốn ở gần nhau bao lâu cũng được. Ca dao ta đă chẳng hát câu này sao?

Vợ chồng đầu gối má kề
Ḷng nào mà bỏ, mà về cho đang!
Hồ về, chân lại đá ngang
Về sao cho dứt, cho đang mà về

Vậy tại sao, sau vài năm kết hôn, một số người lại cho rằng họ luôn luôn yêu nhau mà không cần phải hồ hởi sống bên nhau?
Họ ăn với nhau, ngủ với nhau, gặp mặt nhau để giải quyết những vấn đề cấp bách của gia đ́nh. Họ không chút nghi ngờ về t́nh yêu dành cho nhau. Họ bác bỏ những ư nghĩ "vợ hay chồng lạnh nhạt với nhau" và họ tự nhủ: "Tôi không trung thành với vợ (chồng) tôi đó sao? Tiền lương được bao nhiêu, tôi vẫn đem hết về gia đ́nh! Tôi đă làm tất cả những ǵ có thể làm để lo đầy đủ cho vợ (chồng) và con cái tôi..."
Nhưng cái họ không làm nữa, đó là t́m dịp sống gần gũi với người mà họ nói là họ yêu thương.
Người ta thường nghe các bà than thở: "Chồng tôi, hễ không đi làm là vùi đầu chơi bài bên nhà hàng xóm, hay trời đẹp lại đi câu cá, chơi thể thao, cuối tuần lo đi hội chính trị, hết đảng này đến nhóm khác... chứ không muốn dành giờ sống cho vợ, cho con...". Và cũng không hiếm qúy ông than phiền: "Bà ấy để tôi và con cái ăn cơm trễ giờ, hay ăn cơm nguội là thường! V́ trước tiên không phải là lo cho chồng cho con, nhưng là đi hội, đi gặp thăm người này, người nọ. Sống ngoài gia đ́nh xem ra bà ấy thoải mái hơn sống trong gia đ́nh gần gũi chồng con".
Chồng cũng như vợ, họ chỉ gặp nhau khi họ không thể làm khác được.
Xin qúy anh chị đừng quên rằng mỗi người có bổn phận với người bạn đời của ḿnh và t́nh yêu của người ấy đ̣i buộc chúng ta phải tôn trọng. Sự thật phũ phàng, là sau vài năm kết hôn, nhiều ông chồng ưa ngồi chơi bài với bạn bè hơn là vui đùa với vợ con. Cũng vậy, nhiều bà vợ muốn trốn cái đơn điệu của bếp núc, quét nhà, lau tủ. Công việc nội trợ không c̣n hấp dẫn nữa! Bà thích ngồi một ḿnh xem phim, nghe nhạc... hơn gần gũi với chồng con. Buông trôi kiểu đó, là không giữ lời hứa về t́nh yêu ngày kết hôn, là giết t́nh yêu của người bạn đời của ḿnh.
Hôn nhân đ̣i hỏi chúng ta phải sống gần nhau. T́nh yêu của những người chạy trốn nhau sẽ là t́nh yêu không thật.

5. ĂN MẶC CHỈNH TỀ

T́nh yêu che giấu chưa hẳn là t́nh yêu sâu xa, đằm thắm.
Một trong những biểu lộ và thăng tiến t́nh yêu giữa vợ chồng là sự ăn mặc tươm tất.
Đối với người vợ, làm đẹp cho vừa ḷng chồng là một bổn phận. Người đàn ông việt nam vẫn mê mẩn và hănh diện khi thấy vợ biết trang điểm và ăn mặc tươm tất:

Thấy em đẹp nói đẹp cười
Đẹp quần đẹp áo, lại tươi răng vàng
Chân em đi dép quai ngang
Mặt vuông chữ điền, liền vành cá chôi
Anh thương ḿnh lắm ḿnh ơi!

Đối với người chồng, ăn mặc tươm tất để vợ không mắc cỡ với bạn bè, khu xóm cũng là một bổn phận. Dẫu lam lũ cầy cấy, dẫu nhọc nhằn canh cửi, người vợ việt nam vẫn luôn vui sướng khi thấy chồng bảnh bao "xiêm áo thảnh thơi":

Xin chồng kinh sử học hành
Để em cầy cấy, cửi canh kịp người
Mai sau xiêm áo thảnh thơi
Ơn trời, lộc nước đời đời hiển vinh

Không chỉ khi đi ra ngoài, mà ngay trong nhà, giữa đời sống ấm cúng gia đ́nh, người vợ cũng phải ăn mặc xinh xắn, sạch sẽ, và trang điểm kín đáo. Đừng viện lư: "Tôi có nhiều việc phải làm... Tôi không có thời giờ trang điểm... Tôi không có tiền...". Măi măi bà là bông hoa xinh tươi và thơm hương của gia đ́nh!
Đành rằng ở trong nhà, bà không nên lúc nào cũng chưng diện như khi tiếp khách. Nhưng bà phải cố ăn mặc sạch sẽ, trau chuốt và hấp dẫn, để bảo vệ t́nh yêu của chồng, để ông khỏi đi t́m ở nơi khác những cái bà không biết hiến tặng chồng.
Cũng vậy, người chồng đừng lầm tưởng rằng sau ngày thành hôn là được tự do ăn mặc cẩu thả, tóc tai bù xù, khỏi cạo râu, khỏi đánh giày, khỏi thắt cà vát... Ăn mặc chỉnh tề là tự trọng. Biết tự trọng là biết kính trọng người khác. Người khác đây trước tiên là người vợ!
Tuy nhiên, đừng thái quá! Thái quá cũng nguy hiểm như bất cập! Phải trung dung, đúng lúc đúng mực! "Nhân đức đứng ở giữa" (Virtus in medio stat). Tránh ḷe lọet, đừng học đ̣i làm sang, làm điệu.


6. DÀNH QUYỀN ƯU TIÊN CHO NHAU

Lần đầu tiên đề cập tới hôn nhân, Chúa nói với ông Adong: "Bởi vậy, người nam sẽ rời bỏ cha mẹ và gắn bó với vợ ḿnh, và cả hai sẽ trở nên một (Mt 19,7).
Điều cốt yếu là, trong hôn nhân, người chồng phải chứng tỏ cho người vợ thấy: ḿnh thương vợ hơn bất cứ ai trên đời. Người vợ cũng phải có một t́nh yêu như thế đối với chồng. Đó là ư nghĩa t́nh yêu vợ chồng mà ca dao ta đă diễn tả rằng:

Chăn đơn nửa đắp, nửa ḥng
Cạn sông, lở núi ta đừng quên nhau
Từ ngày ăn phải miếng trầu
Miệng ăn, môi đỏ, dạ sầu đăm chiêu
Biết rằng thuốc dấu hay là bùa yêu
Làm cho ăn phải nhiều điều xót xa
Làm cho quên mẹ, quên cha, quên cửa, quên nhà...

Thế nhưng, đôi khi v́ lư do đặc biệt, có thể từ chối quyền ưu tiên tuyệt đối ấy. Chẳng hạn, khi có lư do chánh đáng, người chồng hay người vợ có thể đ̣i đem cha mẹ ḿnh đến ở chung trong nhà. Nhất là theo tinh thần Đạo Hiếu của Việt Nam, con cái được cha mẹ sống chung với là một hănh diện và hạnh phúc, đó là chưa nói đến ích lợi thực tế (như trông nhà, coi cháu...).
Sống chung với cha mẹ là trường hợp đặc biệt, v́ có lời Thánh Kinh: "Họ sẽ rời cha mẹ ḿnh". Đàng khác, kinh nghiệm cho hay sống chung với cha mẹ thường có nhiều phiền toái... Ngay cả khi đức hiếu thảo bắt buộc vợ chồng ở chung nhà với cha mẹ chồng hay cha mẹ vợ, họ vẫn luôn có bổn phận kín đáo dành cho nhau "cách xử đăi ưu tiên".
V́ thế, nếu người chồng, chỉ bận tâm đến những ǵ mẹ ḿnh muốn hơn là những ǵ vợ ḿnh thích, người chồng ấy tước bỏ quyền lợi của vợ và dần dần giết chết t́nh yêu của vợ đối với ḿnh. Nếu người vợ chỉ vun vén cho cha mẹ ḿnh hơn lo cho hạnh phúc của chồng, th́ trước sau bà sẽ thấy ḷng thương mến của chồng suy giảm, và lúc đó bà là người chịu trách nhiệm.
Nhất là nếu người chồng để cho mẹ ḿnh điều khiển gia đ́nh và luôn luôn bênh mẹ trong những cuộc tranh luận, người đó đi ngược lại lời đă hứa và đi ngược lại cả ư của Chúa về hôn nhân.
Không phải chỉ trong những trường hợp vợ chồng sống chung với cha mẹ dưới một mái nhà mới có thể xảy ra những "phiền toái". Một người vợ để cho mẹ ḿnh ảnh hưởng quá nhiều đến những công việc trong nhà, như ỷ thế vào mẹ mỗi khi có chuyện bất b́nh giữa vợ chồng, lúc đó liệu bà c̣n dành quyền ưu tiên cho chồng ḿnh không?
Một người chồng bắt buộc vợ làm việc (hay giúp đỡ) cho gia đ́nh bên bố mẹ ruột của ḿnh nhiều hơn cho gia đ́nh bên vợ, liệu ông ta có nguy cơ đánh mất t́nh yêu của vợ không?
Người ta thấy ngay cả trường hợp mà sự ưu đăi được dành cho người ngoài: Ông ta thích gần gũi bạn bè hơn; bà ta thích làm việc cho người khác hơn là cho người trong gia đ́nh ḿnh. E rằng sự ưu đăi như thế sẽ dun dủi họ đến chỗ thất trung và sự ngoại t́nh. Trong trường hợp ngoại t́nh, Giáo Hội công nhận rằng người ta không thể bắt buộc người chồng hay người vợ tiếp tục sống với kẻ thất trung. Lúc ấy, người ta có thể nghĩ đến việc ly thân. (nhưng không v́ thế mà được tái hôn).
Nhưng nói rằng người ta không bao giờ đi đến sự ngoại t́nh, không đủ. Nếu người ta muốn sống trong t́nh yêu một cách đầy đủ và bền bỉ, th́ phải dành cho người bạn đời của ḿnh quyền ưu tiên trên bất cứ ai mà người ta có thể gặp.
 


7. NHẬN LĂNH TRÁCH NHIỆM

Khi kết hôn, mỗi người nhận lấy trách nhiệm xây dựng gia đ́nh. Thường người chồng giữ việc mưu sinh cho gia đ́nh, người vợ giữ việc nội trợ. Cả hai tự nguyện giúp nhau, bao lâu có thể được, trong những nhiệm vụ ấy.
Giấc mơ vợ chồng hoà thuận đă phác họa sự phân chia trách nhiệm xây dựng gia đ́nh đầm ấm việt nam rằng:

Trên trời có cái cầu ṿng
Kẻ chợ cầu Muống, cửa đông cầu Rềm
Vua trên đền cần vàng cần bạc
Các lái buôn cần nước cần non
Đôi ta cần của cần con
Con đẹp giống mẹ, con gịn giống cha
Con gái dệt cửi trong nhà
Con trai đi học đỗ ba khóa liền
Con lớn th́ đỗ trạng nguyên
Hai con tiến sĩ, đỗ liền cả ba
Vinh quy bái tổ về nhà
Bơ công đèn sách mẹ cha vun trồng

Nhưng t́nh thương của vợ chồng dành cho nhau đă cảm thấy trước ngày thành hôn có thể tiêu tan sau đó, nếu mỗi người không nhận lănh trách nhiệm của ḿnh một cách nghiêm chỉnh.
Ví dụ người chồng không làm việc tận t́nh, thay đổi việc làm luôn luôn, đem tiền làm ra tiêu phí vào những việc không cần thiết hay không có sự thỏa thuận chung. Tệ hơn, chồng giữ hết tiền, chỉ đưa tiền cho vợ cách nhỏ giọt, làm như bà vợ là một người đầy tớ không đáng tin cậy.
Hay là người vợ ở nhà không đi làm, nhưng bỏ bê việc nhà, không làm tươm tất những công việc thường ngày: quét dọn, giặt giũ, chăm nuôi con cái, lo cơm nước... Do đó, bà ta đừng phàn nàn ǵ nếu ông chồng gắt gỏng, không thương yêu bà như xưa nữa! Làm sao người chồng có thể say mê bà vợ, nếu ông ta phải sống trong một căn nhà dơ bẩn, bỏ bê, không thứ tự?
T́nh yêu cũng có thể chết khi hai vợ chồng không biết để ư đến việc làm của nhau, không biết tế nhị giúp đỡ nhau trong công việc làm. Đặc biệt khi đă có con. Giáo dục con cái là phận sự chung của cha mẹ. Nếu người chồng bỏ việc giáo dục con cái cho vợ hoàn toàn th́ ông đừng phàn nàn rằng "vợ ḿnh thương con hơn thương ḿnh" hay "con cái quấn quít mẹ hơn cha"!
Ngày nay hầu như hai vợ chồng đều đi làm. Mỗi người càng phải ư thức trách nhiệm và tương hỗ nhau hơn nữa. Phải "biết tự động" lănh trách nhiệm của riêng ḿnh và rộng răi chia sẻ trách nhiệm với bạn đời. Đúng như tục ngữ rằng:

Chồng khôn, vợ được đi hài
Vợ khôn, chồng được nhiều bài cậy trông

hoặc:

Chồng sang, vợ được đi giầy
Vợ sang, chồng được ghé ngày cậy trông
Đă yêu nhau thật, th́ không c̣n tính toán nữa!

8. HY SINH CHO NHAU

Một trong những bằng chứng tốt nhất về t́nh yêu chân thật là sự quên ḿnh. Ngược lại với sự quên ḿnh là tính ích kỷ. Người ích kỷ chỉ nh́n thấy ḿnh, chỉ thu vén ích lợi cho riêng ḿnh, chỉ bảo thủ ư kiến riêng của ḿnh... V́ thế sớm muộn, họ trở thành những ông chồng hay bà vợ độc tài, nhiều khi thật quá quắt! Đừng quên rằng, một người độc tài có thể áp đảo, bắt người khác vâng theo ư ḿnh, nhưng dễ ǵ làm cho họ yêu thương ḿnh! Có nhiều cách hy sinh.

Chồng giận th́ vợ bớt lời
Chồng giận, vợ giận, th́ giùi nó quăng


1. Trước hết bằng tinh thần nhượng bộ, một nhịn chín lành, dĩ ḥa vi qúy, thuận vợ thuận chồng cho vui cửa vui nhà. Dĩ nhiên có những điều không thể nhượng bộ, nhất là trong lĩnh vực luân lư hay tinh thần: Chấp nhận làm điều xấu, để vui ḷng chồng (hay vợ), không phải là sự hy sinh hay quên ḿnh, nhưng là sự đồng loă. Ví dụ việc toan tính phá thai.

Vợ chồng là nghĩa già đời
Ai ơi chớ nghĩ những lời thiệt hơn

2. Phải biết quên ḿnh ngay trong những vấn đề vật chất, như việc xử dụng thời giờ, tiền bạc, việc mua sắm, việc giải trí... Người chồng độc đoán luôn muốn sắm sửa, giải trí theo sở thích của ḿnh. Người vợ làm dữ đ̣i chồng phải mua cho bà những món đồ bà thích... Không ai nhịn ai! Kể từ đó đừng nói đến t́nh yêu nữa: Người ta đă giết chết nó, bằng cách lấy ích kỷ thay thế hy sinh.

Chồng giận th́ vợ làm lành
Miệng cười hớn hở rằng "anh giận ǵ?"

3. Hy sinh cũng có nghĩa là biết tha thứ. Đời này chẳng có ai là toàn thiện. Nhân vô thập toàn. Không có cuộc hôn nhân nào mà sớm hay muộn, không cần đến sự tha thứ. Nói cách khác phải biết "biết khiêm cung, ôn ḥa, nhẫn nại, chịu đựng lẫn nhau và khi một trong hai có điều đáng trách, phải biết tha thứ cho nhau..." (Cl 3,12-13)
C̣n ǵ phá vỡ t́nh yêu bằng thiếu tinh thần hy sinh và dung thứ. V́ thiếu tinh thần hy sinh và tha thứ, bà ấy không để lỡ một cơ hội nào mà không nhắc lại những sai lỗi, những khuyết điểm và tật xấu của chồng. Nhắc đến để đay nghiến! Cũng vậy, người chồng âm ỉ giận vợ, lầm ĺ hờn dỗi ngày này qua ngày khác là người ích kỷ, không quảng đại tha thứ.Xin vợ chồng đừng bao giờ quên: "Không có t́nh yêu nào mà không có hy sinh" (l'amour n'existe pas sans sacrifice), "Muốn tráng trứng, phải đập vỡ quả trứng" (On ne peut pas faire d'omelttre sans casser les oeufs). Nhất là vợ chồng phải nằm ḷng lời Chúa Giêsu: "Không có t́nh yêu nào lớn hơn là hy sinh mạng sống cho người ḿnh yêu" (Ga 15,13). Thiếu tinh thần hy sinh và tha thứ, vợ chồng chày kíp sẽ giết chết t́nh yêu đă dành cho nhau!

9. SỐNG VỮNG NIỀM TIN

Chỉ có tôn giáo mới giúp con người phát triển đúng mức những đức tính cao đẹp của con người. Con người trổi hơn thú vật bởi v́ con người có khả năng sống tôn giáo. Chỉ có tôn giáo có thể trang bị cho con người một nhân tính dũng mạnh, vừa làm tăng trưởng vừa thu hút t́nh yêu.
Không sống tôn giáo, người ta dễ sống "như cầm thú". Con người được dựng nên trong thân phận cao hơn thân phận cầm thú, nhưng nhiều khi, do sự lựa chọn tự do, con người lại sống thấp hèn giống như cầm thú.
Hôn nhân không chỉ đặt trên căn bản xác thịt, của cải, chức vị và danh vọng. Căn bản của hôn nhân là t́nh yêu. Và niềm tin là thành lũy bảo vệ t́nh yêu.
Mọi vấn đề của đời sống đều đ̣i hỏi những giải đáp tinh thần hay luân lư.
Không ǵ qúy bằng vợ chồng có chung một niềm tin. Yêu nhau là cùng nhau nh́n về một hướng, một hướng trọn vẹn về mọi phạm vi vật chất và tinh thần.
Niềm tin dạy chúng ta rằng: Thiên Chúa là T́nh Yêu, chính ngài đă thiết lập đời sống gia đ́nh, và muốn đồng hành với vợ chồng, giúp cho vợ chồng sống hạnh phúc trong t́nh yêu chung thủy. V́ thế, đời sống cầu nguyện trong gia đ́nh là cần thiết. Hạnh phúc của gia đ́nh là có Chúa hiện diện trong nhà, chia sẻ trong mọi biến cố vui buồn.
Đối tượng cầu nguyện hằng ngày của vợ chồng là xin Chúa cho mỗi người yêu nhau đến cùng, yêu nhau như Chúa yêu; là xin Chúa bảo vệ t́nh yêu họ dành cho nhau, t́nh yêu là giây ràng buộc mọi điều toàn thiện khác trong đời sống đôi bạn. C̣n yêu là c̣n tin nhau, c̣n sống cho nhau hạnh phúc.

10. LÀM TR̉N BỔN PHẬN VỢ CHỒNG

Trong những biểu lộ quan trọng nhất của t́nh yêu vợ chồng, có sự biểu lộ t́nh yêu xác thịt hay sự biểu lộ t́nh yêu trong đời sống sinh lư.
Người ta nói nhiều đến hạnh phúc lứa đôi, nhưng thực tế vợ chồng chỉ cảm nghiệm và hưởng thụ hạnh phúc đó "một cách con người nhất" là khi vợ chồng trao thân cho nhau. Sau ngày thành hôn, đời sống sinh lư vợ chồng là chuyện vừa hợp pháp, vừa cần thiết và có công phúc.
Vợ chồng cần biết bảo tŕ đời sống sinh lư. Đừng làm cho nó trở thành nhàm chán, nghèo nàn. Trái lại phải làm sao cho thân xác vợ chồng hấp dẫn nhau, đời sống chăn gối măi mới mẻ, phong phú. Mỗi lần sống bên nhau, trao thân cho nhau, cả hai đều cảm thấy thỏai mái, hạnh phúc... hiến thân và lănh nhận.
Muốn đạt được như vậy, vợ chồng ư thức rằng, chính trong đời sống chăn gối này, có rất nhiều tế nhị mà đôi bên phải thận trọng cho hợp với điều kiện tâm lư, và cả sinh lư của đôi bên. Đ̣i hỏi hay đáp ứng đúng thời điểm và tâm lư. Đây vừa là quyền lợi, vừa là bổn phận. Cần đọc sách nói về đời sống chăn gối vợ chồng để có thêm kiến thức, để hiểu tốt hơn về những điều kiện sinh lư và tâm lư của bạn ḿnh.
Một trong những chủ yếu của khế ước hôn nhân là khẳng định về đặc quyền của mỗi người trên thân xác của người bạn đời. Đặc quyền này hướng về việc sinh con cái. Nhưng cũng để vợ chồng tạo hạnh phúc cho nhau, yêu nhau cách khăng khít và chung thủy.

Trăm năm ḷng gắn dạ ghi
Nào ai thay nút đổi khuy cũng đừng

V́ thế, t́nh yêu có thể chết khi người ta không tôn trọng đặc quyền đó, hay khi người ta có một ư niệm sai lầm về nó. Vô t́nh người ta mở cửa cho người bạn của ḿnh thất trung với ḿnh. Lúc ấy, hôn nhân trở nên một gánh nặng thật sự.